De kennisbank vullen we op basis van de uitkomsten van Jouw Stem – ons doorlopend online onderzoek onder Modern Werkenden. Hoe meer deelnemers laten weten aan welke kennis en informatie Modern Werkende behoefte hebben, des te beter en specifieker we onze kennisbank kunnen vullen.
Samenstelling deelnemers Jouw Stem
Uit Jouw Stem blijkt dat de meerderheid van de deelnemers die werkzaam zijn als zzp’er tevreden zijn met hun werkvorm. De deelnemers zouden graag vaker hybride werken of mensen aannemen. De helft van de werknemers zou graag een andere werkvorm hebben. De meeste deelnemers hebben een HBO opleiding (35%) genoten gevolgd door een universitaire opleiding (19%). Ze zijn vooral werkzaam in dienstverlenende (32%) en creatieve en taalkundige beroepen (18%) en wonen vooral in Noord-Holland en Utrecht.
De grootste groep bevindt zich in de leeftijdscohort 45-54 (37%) gevolgd door 55-64 (26%). Het aandeel vrouwen is een klein beetje hoger dan dat van mannen (52% t.o.v. 46%). De helft van de deelnemers heeft een bovenmodaal inkomen (49%). Daarna is de groep met een beneden modaal inkomen het grootst (30%).
Verzekeringen en buffers
Er zijn evenveel deelnemers verzekerd als werknemer krachtens de Ziektewet en de WAO, als via een arbeidsongeschiktheidsverzekering (beide 19%). 16% zegt geen behoefte aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering te hebben en 11% zegt geen idee te hebben welke arbeidsongeschiktheidsverzekering bij hem of haar past. (We raden deze deelnemer aan om te kijken naar de ‘verzekeringen’ die genoemd worden in onze beoordelingen.) 9% zegt het zich niet te kunnen permitteren en 8% neemt deel in een groepsverzekering zoals een Broodfonds.
Werkloosheid, Pensioen en AOV plicht
Tegen de gevolgen van werkloosheid is 21% verzekerd als werknemer en 21% heeft een buffer opgebouwd. 23% zegt geen behoefte aan een verzekering of buffer te hebben.
34% van de deelnemers bouwt een oudedagsvoorziening op door te sparen en/of te beleggen. 20 % kan het zich niet permitteren, 19% heeft een collectieve pensioenverzekering via werkgever(s) en 18% heeft een particuliere pensioenverzekering (lijfrente, koopsompolis, en dergelijke).
58% van de deelnemers aan #JouwStem is tegen verplichte aov. 26% staat er neutraal tegenover 13% is voor. Maar liefst 60% zegt er geen vertrouwen in te hebben dat de huidige verzekeringen ook uitkeren bij arbeidsongeschiktheid. 24% staat hier neutraal tegenover en slechts 15% vertrouwd hier wel op. 36 % zegt zich meteen te verzekeren als ze erop kunnen vertrouwen dat ze bij arbeidsongeschiktheid uitgekeerd krijgen. 29% staat hier neutraal tegenover en 34% zou zich alsnog niet verzekeren.
Als het Kabinet besluit om de zelfstandigenaftrek te koppelen aan het hebben van een AOV dan vind 79% dat alternatieven als het Broodfonds of CommonEasy daar onder moeten vallen. 6% vind van niet. 57% vind het een goed plan om te gaan experimenteren met een vrijwillige publieke AOV. 26% weet het niet en 16% vindt het geen goed plan.
Van alle deelnemers aan jouw stem wil 87% zelf zijn verzekeringen en voorzieningen zoals AOV en pensioenfondsen kunnen kiezen zodat deze met hem of haar meebewegen meebewegen als hij/zij van werkgever of branche verandert.
Prioriteit voor Werkvereniging
Belangrijkste onderwerp voor Modern Werkenden waar de Werkvereniging zijn aandacht aan moet besteden vindt men:
- de keuzevrijheid van verzekeringen en voorzieningen (57%)
- een vangnet bij ziekte (AOV) (44%)
- de Wet DBA (37%).
Werkplezier en voorkeur werkvorm
De belangrijkste reden om te werken is voor het geld (79%), gevolgd door plezier (77%) en ontwikkeling (72%). De meerderheid haalt redelijk veel voldoening uit het werk en heeft veel vrijheid om zijn of haar werkend leven zelf vorm te geven.
71% van de zzp’ers zegt nee tegen een vaste baan als je dezelfde opdracht ook flexibel zou kunnen doen omdat men het liefst flexibel is (60%) en de eigen tijd in wil delen (59%). Daarnaast geeft men aan liever geen baas boven zich te willen en omdat ze vinden dat de zekerheid van een vaste baan een illusie is. 29% geeft als reden op dat hij of zij de eigen baan zelf uitgevonden te hebben.
25% accepteert de vaste baan met als belangrijkste reden dat ze daarmee een vast salaris voor onbepaalde tijd hebben (62%) en toegang tot WW, AOV en pensioen (60%) krijgen. Daarna geeft 48% aan het prettig te vinden om onderdeel van een team te zijn. 42% vind het fijn om ontzorgd te worden en 40% geeft het verkrijgen van een hypotheek als reden op.
Voorkeur werkduur
De meerderheid van de deelnemers aan #JouwStem werkt voor de duur van minder dan 6 maanden voor een werk/opdrachtgever (40%), gevolgd door een periode van 6 tot 12 maanden (23%). 37% werkt langer dan een jaar voor een opdrachtgever. Volgens de grootste groep deelnemers is de de meest wenselijke duur van een opdracht/baan 6 tot 12 maanden (32%) gevolgd door de duur van minder dan 6 maanden (24%). Het verschil tussen de gewenste en de huidige duur is ongeveer een half jaar.
Ontwikkeling en opleiding
84% van de zzp deelnemers aan #JouwStem investeert in de eigen scholing en ontwikkeling. Dit doet men in eerste plaats door zelfstudie (86%), door vakliteratuur (82%), door scholing, cursussen en training betaald door de zzp’er zelf (75%) en door ervaring on the job/ werkend leren (69%). 7% zegt niet in zijn of haar ontwikkeling te investeren. 50%)zegt daar geen tijd voor te hebben en 30% vindt het niet nodig.
Op de vraag aan flexwerker, hybride werkende of medewerkers, of de werkgever in hun scholing en ontwikkeling investeert antwoord 57% dat dit niet van toepassing is en 23% zegt dat dit niet het geval is. Slechts 19% van de deelnemers zegt dat zijn of haar werkgever zijn in scholing en ontwikkeling investeert.
Op de vraag of iedereen, los van de contractvorm, recht zou moeten hebben op een persoonlijk opleidingsbudget, net zoals iedereen recht heeft op AOW, is de uitkomst verdeeld. 55% is voor en 44% is tegen.
Sparen
Op de vraag of de deelnemende flexwerker, hybride werkende of (zelfstandig) ondernemer geld opzij zet voor perioden met minder werk, ziekte of voor oude dag antwoord 64% ja. 31% zet geen geld opzij met als belangrijkste reden dat ze het zich niet kunnen permitteren. 6 % denkt er niet over na. De deelnemers die wel geld opzij zetten doen dat voor oude dag (73%), voor periode van ziekte (18%) en periode van minder werk (18%). 83% van de mensen die geld opzij zet dat doet op een spaarrekening, 26% heeft een particuliere verzekeringen, 25% doet aan beleggen en 13% heeft geld geïnvesteerd in bezittingen zoals een huis. De meerderheid (52%) wil het liefst geld opzij zetten wanneer het uitkomt en 37% heeft er geen probleem mee om maandelijks een vast geldbedrag opzij te zetten. Op de vraag of mensen die vast werk combineren met flex- of freelance werk, de voorzieningen voor ziekte en pensioen die ze via de werkgever opbouwen, aan zouden willen vullen met freelance inkomsten, word vooral beantwoord met Weet ik niet/niet van toepassing (52%). 36% zou dit wel graag willen tegenover 10 % die dat niet wil.
Combineren van werk
60 % van de deelnemers aan #JouwStem combineert meerdere ‘banen’. 73 % werkt als ‘hoofdbaan’ als zzp’er, 19% werkt als ‘hoofdbaan’ in loondienst en 4% werkt naast het hebben van vrijwilligerswerk of als mantelzorger. Op de vraag waar de tweede baan uit bestaat antwoord 42% uit vrijwilliger en mantelzorger, 38% werkt ernaast als zzp’er/flexwerk en 11% in loondienst. Als belangrijkste reden om meerdere werkvormen te combineren geeft 29% aan dat ze hun verschillende vaardigheden willen inzetten, 27% zegt zich zo op meerdere gebieden te kunnen ontwikkelen. 20 % doet het voor de afwisseling in werkzaamheden of contracten, 8 % hoopt op deze manier op de lange termijn aan het werk te kunnen blijven, 6 % doet het om de zekerheid van inkomen (uit loondienst) te behouden en slechts 4% doet het om meer uren te kunnen maken om financieel rond te komen.
Motieven werken om te werken als zzp’ers
Op de vraag wat het belangrijkste motief is om als zelfstandige te werken zegt 100% dat dit is voor de autonomie (meer zeggenschap over invulling van werk en tijd). Geen van de deelnemers kiest voor de fiscale voordelen (minder of geen belasting betalen). Het belangrijkste motief om voor autonomie te kiezen wordt voornamelijk ingegeven door de vrijheid die men krijgt op de manier waarop ze hun werk doen (74%) en daarna door de vrijheid die dit geeft op de werk privé balans.
Kiezen uit drie kwaden
Als de deelnemers moeten kiezen tussen drie kwaden ten aanzien van zzp regelgeving dan kiest 57% voor een wat strenger beleid voor schijnzelfstandigheid (aanpassing Wet DBA), waardoor bijvoorbeeld inhuur van zpp’ers langer dan 8 maanden en voor werk dat ook gedaan wordt door mensen in loondienst, een stuk lastiger wordt.
30% kiest voor een verplichting om je als zzp’er te verzekeren voor arbeidsongeschiktheid.
En slechts 12% kiest voor een flinke versobering van de fiscale faciliteiten (hervorming zelfstandigenaftrek, aanpassing MKB winstvrijstelling) voor zzp’ers waardoor het fiscale verschil tussen werknemers en zzp’ers kleiner wordt.
Oordeel pensioenakkoord
35% vind het een goed idee dat de AOW-leeftijd in 2020 en 2021 66 jaar en 4 maanden blijft en in 2022 met 3 maanden stijgt om in 2024 uit te komen op 67 jaar. Daarna zal de AOW-leeftijd per jaar dat we langer leven niet 1 jaar stijgen maar 8 maanden. 25% heeft er geen mening over en 23% vind het een slecht idee omdat de AOW leeftijd volgens hen gekoppeld moet blijven aan de levensverwachting. 14% vind dat de AOW leeftijd nog verder omlaag moet.
Pensioenfondsen mogen straks de pensioenuitkering aanpassen aan de ontwikkeling van de economie. In goede tijden kan de uitkering omhoog. In slechtere tijden en bij tegenvallende rendementen kan die gekort worden. 50% van de deelnemers vindt dit een slecht idee,31% vind dit een goed idee en 17% heeft geen mening.
Iedereen die pensioen heeft opgebouwd bij een pensioenfonds, krijgt de mogelijkheid om op de pensioendatum daarvan maximaal 10% op te nemen (belast). 46% vindt dat een goed idee, 34% heeft geen mening en 19% vind het een slecht idee.
Meer mensen moeten op een gezonde manier hun pensioen kunnen halen. Bijvoorbeeld dankzij omscholing naar lichter werk. Werknemers met zware beroepen krijgen de mogelijkheid om zelf eerder te stoppen met werken, bijvoorbeeld door extra verlof in te zetten. 88% vindt dit een goed idee, 7% heeft geen mening en 4% vindt het een slecht idee.
Er komt geleidelijk een eind aan het “omslagstelsel” waardoor jongeren als het ware de pensioenopbouw van ouderen subsidiëren. Er wordt nog gezocht naar een manier om ouderen daarvoor te compenseren. 67% vindt dit een goed idee, 17% heeft geen mening en 14% vindt het een slecht idee.
Minimum Tarief
Er komt een minimumtarief voor alle zelfstandigen in Nederland: ze mogen niet minder dan 16 euro per uur betaald krijgen. Het kabinet is al langere tijd op zoek naar een manier om de groeiende groep schijnzelfstandigen te beschermen. 49% vindt dit een goed idee, 39% vindt het een slecht idee en 11% heeft geen mening
Om de actieve arbeid van een zelfstandige zo goed mogelijk te kunnen vergelijken met iemand die in loondienst is, worden kosten zoals materialen, grondstoffen en reiskosten van het uurloon afgetrokken. Met de kosten voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering, pensioen en belastingen gebeurt dat niet. Volgens deze berekening is het uurtarief van 77% van de deelnemers hoger dan 16 euro. 10% weet het niet, bij 9% valt er geen pijl op te trekken en 2% heeft een lager uurtarief.
Naast een minimumtarief komt er ook een tarief voor zelfstandigen met een hoog tarief. Verdien je meer dan 75 euro per uur, dan kan je zeggen dat je wilt afzien van loonheffingen en premies. Zo wil het kabinet ook de opdrachtgever de zekerheid geven dat er geen naheffingen komen. 46% vind dat een goed idee, 35% weet het niet en 18% vind het een slecht idee.
45% heeft een hoger uurtarief dan 75 euro, 36% heeft een lager uurtarief dan € 75 per uur, bij 14% is er geen pijl op te trekken en 3% weet het niet.
De uitvoering van de nieuwe plannen en de controle erop wordt lastig. Want hoe weet je precies hoeveel een pakketbezorger of schilder per uur verdient als hij een prijsafspraak per opdracht heeft gemaakt?
Toch denkt het kabinet dat de Inspectie SZW in kaart kan brengen of opdrachtgevers zich aan het minimumtarief houden. Dat willen ze doen door een gemiddelde van de gewerkte tijd en de opbrengst te nemen. 70% van de Deelnemers aan #JouwStem hebben er geen vertrouwen dat dit lukt. 26% weet niet of dit lukt en 3% heeft er alle vertrouwen in dat dit lukt.